Met het multiculturele kunstproject Stepping Stones haken galerie Forma Aktua in samenwerking met XD-Art Projects in op een nog steeds actueel thema: Nederland als multiculturele samenleving en de positie daarbinnen van migranten.
Voor dit project is een keuze gemaakt voor kunstenaars met een migratie-achtergrond. Hun redenen, keuzes en drijfveren om te ‘migreren’ zijn veelal persoonlijk en individueel: oorlog, politiek, vervolging, natuurrampen, werk, studie, gezinshereniging etc.
Met hun migratie nemen deze mensen naast hun eigen persoonlijke en sociale identiteit ook hun culturele waarden met zich mee: religie, taal, muziek, kunst, voedsel etc.
Op basis van wederzijdse beïnvloeding van verschillende culturen kan ‘migratie’ in het land van aankomst leiden tot allerlei interacties tussen mensen: cultureel, politiek, economisch, sociaal etc.
De titel van het project is bewust gekozen. Stepping Stones of stapstenen gaat over ‘verplaatsing’ in letterlijke en figuurlijke zin en de invloed daarvan op je persoonlijke en sociale identiteit.
De deelnemers aan dit project zijn allen op de een of andere manier actief als kunstenaar.
Vanaf het begin is het doel van dit project niet zozeer gericht geweest op het enkel exposeren van hun werken, maar meer op het volgen van een proces van uitwisseling van ideeën en gesprekken tussen de kunstenaars en de galerie.
Om het proces van het maken van kunstwerken gebaseerd op het thema migratie en identiteit te kunnen realiseren en in te vullen heeft galerie Forma Aktua kunstenaar Xandra Donders projectorganisator van XD-Art Project gevraagd om als gastconservator en gespreksleider op te treden.
Het bestuur en de expositiecommissie hebben samen met Xandra Donders een selectie gemaakt van de 13 deelnemende kunstenaars. Tijdens een drietal bijeenkomsten hebben we aan de hand van een aantal vragen en gesprekken geprobeerd te achterhalen in hoeverre migratie en identiteit een rol spelen in het leven van de deelnemers.
- Hoe heb je de aankomst in Nederland ervaren en hoe verliep het aanpassingsproces?
- Was er sprake van een culturele shock?
- Voelde je je eenzaam en kwetsbaar en was het moeilijk om contacten te leggen?
- Waren er problemen met discriminatie en racisme?
- Voel je je nu veilig en welkom?
- Wil je eventueel terugkeren naar je vaderland?
Een aantal woorden kwamen bij de bijeenkomsten herhaaldelijk terug: heimwee, hoop, (zelf) vertrouwen, eenzaamheid, isolement, aanpassingsproblemen, taalbarrière, toekomstperspectief, verscheurdheid, vlucht in je identiteit, keuze voor een lager ego etc.
De opdracht die we vervolgens aan de kunstenaars meegaven was: maak een kunstwerk waarin je je persoonlijke ervaringen m.b.t. migratie en identiteit verwerkt.
De open en spontane gesprekken hebben uiteindelijk geleid tot ontroerende en indrukwekkende kunstwerken, maar ook tot het verrassende inzicht dat we in principe allemaal min of meer ‘migranten’ zijn.
Het was een bijzondere ervaring om met mensen uit verschillende culturen te communiceren en ervaringen te delen. Het leverde spiegelende, reflecterende en responderende gesprekken op.
Je kijkt uiteindelijk anders naar jezelf en de ander. Het is mooi om op deze manier een maatschappelijk vraagstuk universeel te maken en voor verbinding te zorgen i.p.v. scheiding en verwijdering.
Onze dank gaat uit naar de deelnemers vanwege hun grote inzet en toewijding. Voor hun moed om hun kwetsbaarheid te tonen. Mensen met hun verdriet, tranen gevoelens en uniciteit mogen er zijn.
De gesprekken hebben geresulteerd in ontroerende schilderijen.
Om het proces voor het publiek wat meer inzichtelijk te maken hebben Ton Meijer en Niki Lomvardias van 4 geselecteerde kunstenaars een gefilmd portret gemaakt, maar ook één van de kunstenaar en gastconservator Xandra Donders.
De gefilmde portretten zullen op twee woensdagavonden, 19 en 26 augustus vanaf 19.30 in galerie Forma Aktua vertoond worden. Voor deze avonden kunt u zich opgeven bij galerie Forma Aktua.
Sanam Tahmasebi heeft speciaal voor dit project een muziekvideo gemaakt. Deze wordt eveneens op deze avonden vertoond.
Deelnemende kunstenaars: Anika Mariam Ahmed, Olga Bijzitter-Dzhafarova, Anh Tam Le, Lama Makarem, Arseniy Pantchenko, Niklaus Peter, Jahoud Saflo, Faisel Saro, Tatania Schra, Sanam Tahmasebi, Eleni Tsompanidou, Hana Vendlova, Lubna Yaseen.
Kunstenaar Anh Tam Le laat tijdens bijeenkomst zijn werk zien / Foto Xandra Donders.
Theo Butterhof, voorzitter van Galerie Forma Aktua in het midden kijkt samen met Arseniy Pantchenko, Eleni Tsompanidou, Anh Tam Le, Jahoud Saflo, Lubna Yaseen en Anh Tam Le naar meegebracht werk / Foto: Xandra Donders
GALERIE FORMA AKTUA 12 AUGUSTUS T/M 6 SEPTEMBER
